Eigenzinnige 'Foute Vrouwen'

Of een vrouw of zelfs jong meisje als ‘fout’ wordt gezien hangt sterk af van culturele, morele en sociale normen. Een schokkend voorbeeld in dit kader is de verwerping door ouders en anti LHBTI-groepen in Texas van het stripboek dat gebaseerd is op het dagboek van Anne Frank. Anne Frank schrijft in haar dagboek over geslachtsdelen en haar wens de borsten van een vriendin aan te raken en in het stripboek worden deze passages afgebeeld. Moms for Liberty, een conservatieve belangengroep, had betoogd dat het werk in strijd was met de ‘staatsnormen voor het nauwkeurig onderwijzen van de holocaust’. Het boek is uit de bibliotheek gehaald, op sommige scholen verboden, en de docente die deze stukken liet lezen aan haar 14-jarige leerlingen is ontslagen. Met deze actie worden zowel Anne Frank als de docente gekwalificeerd als ‘fout’. Zo makkelijk worden vrouwen door puriteinen ‘fout’ genoemd als zij voor hun sexualiteit uitkomen of jongeren daarvan kennis laten nemen.

Dat bepaalde sexuele gedragingen in sommige culturen en samenlevingen als fout worden bestempeld en in andere niet, is bekend. Hoewel ook (homosexuele of trans) mannen last kunnen hebben van morele verwerping, treft dit vooral vrouwen in het algemeen. Het uitkomen voor sexuele verlangens is vaak al voldoende om een vrouw met een kritisch oog te bekijken of als ‘fout’ te bestempelen. Ook in de literatuur loopt het regelmatig slecht af met vrouwen die afwijken van de geldende sexuele moraal in hun omgeving. Denk aan Emma Bovary in ‘Madame Bovary’ van Gustave Flaubert. Zij verveelt zich bij haar brave man en zoekt afleiding in affaires met andere mannen. Ook Lydia Bennet (uit ‘Pride and Prejudice’ van Jane Austen) komt door haar flirterige en onbezonnen gedrag in de problemen.

De boeken waarin vrouwen expliciet kiezen voor maatschappelijk gezien afwijkend sexueel gedrag gaan over prostituees. Interessant is dat zij hierin als zelfstandige en autonome vrouwen worden beschreven. Openai noemt drie voorbeelden.

In ‘Belle de Jour’ beschrijft Joseph Kessels het verhaal van Séverine Serizy, een jonge vrouw uit de hogere klasse die ervoor kiest om overdag als prostituee te werken in een bordeel. Zij doet dit uit nieuwsgierigheid en verveling in haar huwelijk.

Ook ‘Mol Flanders’ van Daniel Defoe kiest voor een leven als prostituee (en zakkenrolster). Zij is een sterk en onafhankelijk personage die hogerop wil komen.

‘Nana’ van Emile Zola is een personage dat haar schoonheid gebruikt om succesvol te zijn in het theater en vervolgens als courtisane. Ook zij streeft naar materieel succes.

In het Nederlandse taalgebied zijn verschillende boeken verschenen over succesvolle ambitieuze prostituees. Wereldwijd bekend is ‘The happy hooker’ van Xaviera Hollander. Zij beschrijft hierin hoe ze in New York vanuit een secretaressebaan een duur betaalde callgirl en hoerenmadam werd. Meer dan 20 miljoen exemplaren werden van dit boek verkocht.

Een ander recent boek vanuit de praktijk is geschreven door Metje Blaak. Marieke, de hoofpersoon van haar boek ‘Marieke, Eindelijk van God Los’, was als kind al gefascineerd door de vrouwen achter het raam en wilde daar ook werken. Dit heeft ze dertig jaar lang met veel plezier gedaan. De enige periode dat ze het moeilijk had was toen de man met wie ze in het huwelijk trad, zich ontpopte als een rasechte pooier. Hoe ze hieraan wist te ontsnappen, wordt mooi door Metje Blaak beschreven.

Dankzij boeken als deze en bovenstaande wordt duidelijk gemaakt dat autonome, zelfstandige vrouwen het in ieder beroep kunnen maken, ook als prostituee. Ze worden hierom bewonderd, maar op afstand gehouden zodra ze in de gevestigde samenleving willen binnentreden.